Για τη σημασία της κυριακάτικης αργίας για τους εμποροϋπαλλήλους και συνολικά για τους εργαζόμενους μιλά στον «Ριζοσπάστη» η Ν. Γιαννακοπούλου, μέλος του Συλλόγου Εμποροϋπαλλήλων Αθήνας
— Νεφέλη, μέσα και από την προσωπική σου πείρα, τι επιπτώσεις φέρνει η κατάργηση της κυριακάτικης αργίας στη ζωή του εμποροϋπαλλήλου; Και γιατί, ας πούμε, δεν μπορεί να αντισταθμιστεί η δουλειά την Κυριακή με ένα ρεπό;
— Για τον εμποροϋπάλληλο, η κυριακάτικη αργία είναι η μόνη μέρα της βδομάδας που αφιερώνει στην οικογένειά του και προσπαθεί να κάνει ό,τι δεν μπόρεσε τις προηγούμενες 6 μέρες: Να ξεκουραστεί, να πάει μια βόλτα με το παιδί του τη μέρα που δεν έχει σχολείο, να βρεθεί με την οικογένειά του και να συναναστραφεί με φίλους του τη μέρα που δεν δουλεύουν κι αυτοί, να έρθει σε επαφή με το σωματείο και τους συναδέλφους του. Με αυτήν την έννοια, η κυριακάτικη αργία δεν μπορεί να αντικατασταθεί με κανένα ρεπό μες στη βδομάδα, ακόμα και αν θεωρητικά υποθέσουμε ότι αυτό θα δίνεται από κάποιες επιχειρήσεις.
Η Κυριακή είναι για τους εργαζόμενους μία σταθερή μέρα ξεκούρασης και αν χαθεί και αυτή, στην πραγματικότητα θα καταλήξουμε να δουλεύουμε επτά μέρες, όποτε και όσο μας θέλει ο εργοδότης, χωρίς ξεκούραση, χωρίς οικογενειακή και κοινωνική ζωή, πράγμα το οποίο ήδη συμβαίνει τις βδομάδες που τα καταστήματα είναι ανοικτά τις Κυριακές, με ό,τι συνέπειες μπορεί να έχει αυτό για την υγεία και τη ζωή μας.
Μεγάλο μέρος των εργαζομένων του κλάδου είμαστε γυναίκες, οι περισσότερες μητέρες, και μας είναι αδιανόητο να στερηθούμε τη μοναδική μέρα που έχουμε για να δούμε και να φροντίσουμε ουσιαστικά τα παιδιά μας.
Πολύ περισσότερο, οι πιο πολλοί εργαζόμενοι ήδη δεν αντέχουμε την εντατικοποίηση, τα εξαντλητικά ωράρια, τη μετακίνηση από πόστο σε πόστο. Στον όμιλο στον οποίο εργάζομαι, ο οποίος δραστηριοποιείται και στο χώρο του Εμπορίου και απασχολεί εκατοντάδες εργαζόμενους, ανάμεσα στους οποίους πολλές μητέρες, καθώς και νέα παιδιά που πρώτη φορά βγαίνουν στην αγορά εργασίας, κυριαρχούν ήδη – όπως και στην πλειοψηφία των επιχειρήσεων του κλάδου – η εντατικοποίηση, οι απλήρωτες υπερωρίες, η κάθε είδους ελαστική μορφή απασχόλησης, τα κομμένα ρεπό, γενικότερα το σμπαράλιασμα των εργασιακών σχέσεων και όποιας κατάκτησης είχαμε.
Το προηγούμενο διάστημα, στην εταιρεία που εργάζομαι έγιναν παρεμβάσεις από τον Σύλλογο Εμποροϋπαλλήλων Αθήνας, με αφορμή εκατοντάδες απλήρωτες υπερωρίες εργαζομένων, διπλά προγράμματα (σ.σ. άλλο πρόγραμμα εργασίας δηλώνει η εργοδοσία στις αρμόδιες κρατικές υπηρεσίες και άλλο εφαρμόζεται στην πραγματικότητα, π.χ. περισσότερες ώρες εργασίας, άλλο ωράριο κ.ά.). Κάτω από αυτές τις συνθήκες φυσικά, δεν γίνεται ούτε κουβέντα για τη χορήγηση δεύτερου ρεπό σε περίπτωση που κάποιος εργαστεί Κυριακή, πολύ περισσότερο όταν πολλές φορές δεν δίνεται ούτε το ένα. Η παρέμβαση του σωματείου έβαλε φρένο σε αυτήν την κατάσταση, αλλά η εργοδοσία βρίσκει τρόπους να χτυπάει τα δικαιώματά μας.
— Γιατί στις παρεμβάσεις του Συλλόγου επισημαίνεται ότι η κατάργηση της κυριακάτικης αργίας δεν αφορά μόνο τους εργαζομένους του κλάδου;
— Η κατάργηση της κυριακάτικης αργίας δεν θα αφήσει ανεπηρέαστους και τους άλλους εργαζόμενους. Αργά ή γρήγορα η μπάλα θα πάρει μία σειρά από κλάδους (αποθήκες, λογιστήρια, μεταφορές, υπηρεσίες). Δεν υπάρχει, άλλωστε, μέτρο που να έχει εφαρμοστεί αποκλειστικά σε έναν κλάδο – και ειδικά στο Εμπόριο – και δεν γενικεύτηκε στους υπόλοιπους.
Αυτή η εξέλιξη έχει ουσιαστικό στόχο να μετατρέψει σε εργάσιμη μέρα την Κυριακή. Προσαυξήσεις, δεύτερο ρεπό και ό,τι άλλο απορρέει από εργασία σε μέρα αργίας, θα πάνε περίπατο. Και από αυτήν τη σκοπιά είναι επικίνδυνη και για τους εργαζόμενους των άλλων κλάδων, όπως π.χ. στον Επισιτισμό, που δουλεύουν τις Κυριακές αλλά ακόμα πληρώνονται με προσαύξηση και παίρνουν δεύτερο ρεπό μέσα στη βδομάδα, πράγμα που μαρτυρά ότι ακόμη η Κυριακή θεωρείται μία ξεχωριστή μέρα, μέρα αργίας. Αυτό όμως δεν θα είναι για πάντα δεδομένο…
Γι’ αυτό και αυτοί οι εργαζόμενοι πρέπει να συντονίσουν και συντονίζουν τη δράση τους με τους εμποροϋπαλλήλους και τους αυτοαπασχολούμενους, γι’ αυτό έχει μεγάλη σημασία για παράδειγμα ότι τα σωματεία των εμποροϋπαλλήλων και των ξενοδοχοϋπαλλήλων προγραμματίζουν κοινές δράσεις μπροστά στις απεργίες των δύο κλάδων που έχουμε μπροστά μας.
— Σε ό,τι αφορά την απεργία, λοιπόν, πώς δουλεύει ο Σύλλογος Εμποροϋπαλλήλων για την επιτυχία της και ποια είναι η ανταπόκριση των εργαζομένων;
— Είναι ξεκάθαρο σε κάθε κατάστημα ότι κανένας εμποροϋπάλληλος δεν θέλει να δουλέψει Κυριακή. Υπάρχει ανησυχία, αγανάκτηση, πολλοί μας λένε ότι θα αρνηθούν να δουλέψουν Κυριακές αν εφαρμοστεί το μέτρο, καθώς ήδη δεν αντέχουν. Δεν είναι λίγοι οι εργοδότες που ήδη κάνουν χρήση του νόμου και ανοίγουν, ανεξάρτητα κιόλας από την περιοχή του καταστήματος («Φουρλής», «Inditex», «Market In», «Βασιλόπουλος»).
Οι εργαζόμενοι, βέβαια, έχουν να ξεπεράσουν εμπόδια όπως η τρομοκρατία που ανοιχτά ασκείται μέσα στα καταστήματα από προϊσταμένους και διευθυντικά στελέχη, καλλιεργώντας το φόβο ότι «αν παλέψω θα χάσω τη δουλειά μου», αλλά και μια σειρά επιχειρήματα άλλων δυνάμεων, όπως αυτά της πλειοψηφίας της Ομοσπονδίας Ιδιωτικών Υπαλλήλων Ελλάδας, η οποία καλλιεργεί τον εφησυχασμό, κλίμα αναμονής και ταυτόχρονα τη λογική του «μικρότερου κακού», τη στοίχιση των εμποροϋπαλλήλων και των αυτοαπασχολουμένων πίσω από τα συμφέροντα των μεγάλων επιχειρηματικών ομίλων.
Απέναντι σε αυτά τα εμπόδια, τα μέλη του Συλλόγου Εμποροϋπαλλήλων Αθήνας τις επόμενες μέρες θα εντείνουμε τη δράση μας έτσι ώστε η ανακοίνωση και το μήνυμα της απεργίας την Κυριακή 16 Ιούλη να φτάσει σε όλους τους χώρους δουλειάς, σε κάθε συνάδελφο. Θέλουμε να συζητήσουμε με τους συναδέλφους μας, να τους καλέσουμε να κάνουνε το βήμα και μέσα από μαζικές διαδικασίες, Γενικές Συνελεύσεις στους χώρους τους, να πάρουν απόφαση για τη συμμετοχή τους στην απεργία μαζί με το κλαδικό τους σωματείο.